Het gebouw van het Museum van de Tweede Wereldoorlog wordt gezien als een gedurfde visie van internationale allure. Het is een expressief icoon dat de in Polen diepgewortelde historische thema's raakt. In het schuin en dynamisch omhoog reikende gebouw bevindt zich een museum. Deze historische gedenkplaats is tevens een nieuw symbool van historische tragiek en levend historisch geheugen, maar biedt ook uitzicht op de toekomst. De auteurs van het architectonische ontwerp omschreven het als een zwijgend gebouw dat bij de bezoekers diepgaande reflectie moet oproepen.

Het Museum van de Tweede Wereldoorlog is ontstaan in Gdańsk, aan de Plac Władysława Bartoszewskiego, dichtbij het historisch centrum van de stad. De westkant grenst aan het Raduniakanaal en aan de zuidkant is het brede panorama van de Motława zichtbaar. Momenteel ligt het aan de rand van het oude Gdańsk, maar binnenkort ontstaat een nieuwe, moderne wijk op de oude scheepswerfterreinen. Het Museum bevindt zich daarnaast in een symbolisch architectonisch herdenkingsgebied – 200 m van het historische gebouw van de Poolse posterijen en in vogelvlucht 3 km van het schiereiland Westerplatte. De bouw van het gebouw is gestart in september 2012 en afgerond in maart 2017. De totale oppervlakte van dit acht verdiepingen tellende gebouw bedraagt 58.000 m2 en de gebruiksoppervlakte 23.000 m2. Het eigenlijke Museumterrein beslaat 1700 m2. Het ontwerp is gemaakt door het architectenbureau “Kwadrat” uit Gdynia en de hoofdaannemers waren Hochtief Polska en Warbud.

Schuine gevel

Het gebouw verwijst naar het kenmerkende panorama van Gdańsk dat bestaat uit kranen en kerktorens en verbindt op moderne wijze de traditionele stadsruimte met een museaal gebouw. De symbolische uiting van de verbanden tussen het verleden, namelijk de oorlog, met het heden en de toekomst is de ruimtelijke verdeling van het Museum in drie zones: het verleden dat is verborgen in de ondergrondse gedeelten van het gebouw, het heden dat verschijnt op het open plein rond het museum en de toekomst, uitgedrukt door het dominante element met een uitzichtpunt. Daniel Libeskind, een van de beroemdste architecten ter wereld, ontwerper van o.a. het Joodse museum in Berlijn, zei over de vorm van het gebouw – In architectonische taal vertelt het gebouw over de tragedie uit het verleden en de vitaliteit van het heden en toont tegelijkertijd het perspectief van de toekomst. Het vormt een brede, spectaculaire opening vanuit het verleden van de stad naar zijn toekomst. Onder verwijzing naar het kenmerkende panorama van Gdańsk met zijn havenkranen en kerktorens, verbindt het gebouw op moderne wijze de traditionele stadsruimte, zijn stenen, materialen en kleuren met een museaal gebouw dat past in de 21e eeuw.

Het bovengrondse gedeelte van het gebouw bestaat uit acht verdiepingen in de vorm van een schuine toren van meer dan 40 m hoog met een prisma-achtige vorm op basis van een trapezium (de grootste hellingshoek van de wand bedraagt 56 graden). Een van de wanden van de toren is volledig van glas en de overige wanden zijn bedekt met een kenmerkende rode bekleding. In de toren bevinden zich o.a. een bibliotheek, leslokalen, café en restaurant met uitzicht op het stadspanorama.

Het gebouw beschikt daarnaast over zes ondergrondse verdiepingen met een permanente tentoonstelling met een oppervlakte van 5000 m2 op een diepte van 14 m. Hiermee is het een van de grootste tentoonstellingen van een historisch museum ter wereld. Op innovatieve wijze toont het de tweede wereldoorlog door de ogen van grote wereldleiders en gewone mensen. Naast de tentoonstelling is er ook ongeveer 1000 m2 beschikbaar voor tijdelijke tentoonstellingen. Het geheel wordt aangevuld door het plein dat het gebouw omringt en dat het toneel moet gaan vormen van openluchtactiviteiten.

ALUPROF in dienst van de geschiedenis

In het gebouw van het Museum van de Tweede Wereldoorlog zijn speciaal ontworpen gevels toegepast van het systeem MB-SR60N van ALUPROF. Dit systeem vormt de basis van diverse gevelconstructies waarin de wijze van bevestiging van de gevel op het gebouw een belangrijk element is. Bij dit gebouw is de gevel gemonteerd op een stalen onderconstructie met spankabels – Het gebouw kenmerkt zich door een grote hellingshoek. Dankzij het speciaal ontworpen bevestigingssysteem werd het mogelijk om de loodrechte (11 mm) en parallelle (7 mm) verschuivingen ten opzichte van het wandvlak te compenseren – legt Bożena Ryszka, marketingmanager bij ALUPROF uit.

De aluminiumprofielen met passende draagkracht die zijn toegepast in de gevel MB-SR60N laten het van boven invallend licht maximaal toe in het interieur van het gebouw. Deze oplossing biedt veel mogelijkheden voor het vormgeven van ruimtelijke constructies: de constructie van verbindingsstukken voor stijlen/dwarsbalken maakt de uitvoering van veel verschillende hoeken mogelijk, zodat ruiten van uiteenlopende vormen – trapeziumvormige of driehoekige – kunnen worden toegepast. Bovendien heeft het Instituut voor Bouwtechniek in de classificatie van het systeem MB-SR60N de bijzonder goede technische parameters bevestigd: luchtdoorlatendheid klasse AE 1200 Pa, waterdichtheid: klasse RE 1200 Pa en windweerstand 2800 Pa (veiligheidsonderzoek 4200 Pa).